SERGEI ESENIN
- Cập nhật: Chủ nhật, 25/9/2022 | 10:01:59 PM
Sergei Esenin là một nhà thơ trữ tình nổi tiếng của Nga. Chịu ảnh hưởng của truyền thống dân gian, thơ ông thể hiện một tình yêu say đắm với thiên nhiên Nga ở thời kỳ đầu sáng tác và sau này, dù theo chủ nghĩa biểu tượng nên thơ ông có hơi nặng về hình thức thể hiện, nhưng Sergei Esenin vẫn luôn có những câu thơ đẹp và tinh tế làm rung động lòng người. Các sáng tác của ông được coi là tài sản tinh quý giá của văn học Nga.
|
|
Sergei Esenin (1895–1925)
|
THƯ GỬI MẸ
(Письмо к матери)
Mẹ vẫn khỏe, phải vậy không bà lão?
chào mẹ yêu, con vẫn ổn, mẹ ơi
ở ngoài kia ánh dương chiều thật lạ
luồng sáng như đang chảy xuống ngôi nhà
nơi con đã sống những ngày thật tuyệt.
Con vừa đọc hết bức thư, họ viết
mẹ lúc này đang hốt hoảng lo âu
vì con mà mẹ buồn rầu suy nghĩ
thường ra đường đi đâu đó rất lâu
áo su-sun mặc bên ngoài xơ xác.
Trong bóng tối, chiều ngả xanh u ám
mẹ thường luôn thấy điều đó giống như
cuộc hỗn chiến xảy ra trong quán rượu
có kẻ dùng con dao nhọn Phần lan
đâm một nhát, trúng tim con của mẹ.
Cứ bình tĩnh, không có gì đâu mẹ
đó chỉ là cơn mê sảng mà thôi
con không phải là một người nghiện ngập
luôn say sưa uống tới mức quên đời,
đến nỗi chẳng nhớ đường về gặp mẹ.
Giống khi xưa, con vẫn điềm đạm thế
chẳng dám mơ những điều quá cao siêu,
chỉ mong thoát khỏi muộn sầu, nổi loạn
để trở về gặp lại mẹ thân yêu
trong ngôi nhà đã bao năm xa vắng.
Con sẽ về khi vườn nhà nở trắng
hoa mùa xuân trên cành biếc chồi non
chỉ là mẹ đừng gọi con thức dậy
lúc bình minh như từng đánh thức con
tám năm trước, mẹ thân yêu còn nhớ.
Đừng khơi lại ký ức từ ngày đó
mộng không thành, chớ lo lắng làm chi
con nếm trải cuộc đời này quá sớm,
mất mát nhiều, cũng mệt mỏi lắm khi.
Cầu nguyện ư? Xin đừng bảo con đi
những ngày xưa chẳng thể quay về nữa,
chỉ có mẹ mới là người giúp đỡ,
là người mang niềm vui tới cho con,
là ánh sáng diệu kỳ khôn tả xiết.
Mọi lo âu mẹ hãy quên đi hết,
đừng buồn phiền về con nữa mẹ ơi,
đừng thường xuyên đi ra ngoài nữa nhé,
áo su-sun trông xơ xác lắm rồi
mẹ mang nó nhìn lôi thôi quá đỗi.
Tháng 5-2019.
GỬI EM GÁI SURA I
(Сестре Шуре I)
Anh chưa từng gặp ai xinh đẹp thế
nhưng bấy lâu anh chỉ giấu trong tim
em biết đấy chuyện này không tệ lắm
có khi còn là điều tốt, vì em
luôn nhắc anh nhớ một thời tuổi trẻ.
Em, hiển hiện trong câu thơ hồi bé
ngày hoa ngô vươn mình giữa đồng xanh
anh từng nói rằng yêu em mãi mãi,
con bò xưa chúng ta vẫn thường chăn
giờ còn đứng nhai rơm nhìn buồn bã?
Tiếng em hát nghe sao mà yêu quá
chữa lành anh thật kỳ diệu, như mơ,
thanh lương trà quanh nhà mình đã cháy
lá rời cành, rụng đầy dưới gốc cây
và cửa sổ những ngôi nhà màu trắng?
Mẹ quay xa, vừa ngồi khe khẽ hát
một bài gì nghe rất đỗi xa xôi
làng quê anh đã rời đó lâu rồi
ngày bão tuyết chỉ nhớ màu đỏ thẫm
bên hiên nhà đầy ngập xác lá rơi.
Anh và em, đã cùng trải buồn vui
và anh biết điều mọi người đang nghĩ
cả em nữa, thay vì ngồi ve vuốt,
và thay vì để cho nước mắt rơi
như nàng dâu tựa cổng lúc tối trời
nghe chó hoang tru lên trong tĩnh lặng.
Nhưng tất cả giờ không còn cần thiết
để quay về, bởi đã hết thời gian,
chiếc khăn choàng Ryazan xinh đẹp
như tình yêu, niềm hạnh phúc em mang
và cả như nỗi buồn sâu thăm thẳm.
Tháng 5-2019.
ANH RẤT BUỒN KHI LÚC ĐÓ NHÌN EM
(Мне грустно на тебя смотреть)
Anh rất buồn khi lúc đó nhìn em,
chút nhói đau bỗng cồn lên tiếc nuối
tháng chín rồi, đồng chỉ còn sắc liễu,
và chúng ta ở nơi chốn này thôi.
Kẻ lạ nào với sức mạnh đôi môi,
khiến cho em chợt nồng say run rẩy,
giống như thể cơn mưa phùn nhẹ rảy,
chút linh hồn đã chết rũ từ lâu.
Thôi được rồi, anh chẳng sợ hắn đâu,
niềm vui khác sẽ mở cho anh biết,
vì rốt cuộc chẳng có gì để mất,
như tro vàng ẩm ướt dưới đất đen.
Bản thân anh đã chẳng biết giữ gìn,
sau tất cả cho nụ cười vui vẻ,
cho cuộc sống bình lặng trôi, vì thế
đường đời anh không mấy dịp trải qua,
vì thế mà mắc sai lầm cũng lắm.
Cuộc đời này cũng thật là hài hước,
đến bất hòa cũng hài hước, vui ghê
xưa đã vậy và sau này cũng thế,
rải khắp vườn những thanh gỗ bạch dương,
nhìn giống như xương người trong nghĩa địa.
Ở nơi này cứ tỏa hương đi nhé,
và chúng ta hãy xuống đó... nào đi
đến làm khách của khu vườn tráng lệ,
giữa mùa đông chẳng thấy có hoa gì
buồn, vì vậy là điều không cần thiết.
Tháng 5-2019.
EM ĐÃ KHÓC TRONG MỘT CHIỀU LẶNG LẼ
(Ты плакала в вечерней тишине)
Em đã khóc trong một chiều lặng lẽ,
lệ đắng cay cứ chảy mãi khôn nguôi,
điều này khiến tôi không sao chịu nổi,
thật quá buồn, tôi thầm nghĩ… chao ôi,
vậy là mình không hiểu nhau, thật tệ!
Em lập tức rời bỏ tôi, vội vã
tới một nơi xa tít tắp chân mây,
những giấc mơ không sắc màu, mờ nhạt
tôi cô đơn một lần nữa chốn này,
hồn bơ vơ chẳng yêu thương chào đón.
Những buổi chiều tôi thường hay dạo bước,
chỗ hẹn xưa cũng thi thoảng ghé thăm,
trong giấc mơ bóng hình em tôi gặp,
thật đáng yêu, và xinh đẹp vô ngần.
Trong tĩnh lặng tôi cũng thường nghe thấy
vang đâu đây,
tiếng thổn thức thê lương.
Tháng 5-2019.
SƯƠNG XANH BUÔNG TRÊN CÁNH ĐỒNG TUYẾT PHỦ
(Синий туман. Снеговое раздолье)
Sương xanh buông trên cánh đồng tuyết phủ,
Trăng chiều lên trông mỏng tựa lát chanh,
Trái tim tôi trong nỗi đau thầm lặng,
Bỗng nhớ về thủa thơ ấu xa xăm
Có điều gì cứ mênh mông, êm dịu.
Tuyết ngoài hiên giờ giống như cát chảy
Cũng nơi này, dưới trăng đó, mà sao
Chẳng thấy ai nói tiếng nào vậy nhỉ
Mũ lông mèo vừa sụp xuống tận mi
Tôi kéo lên rồi rời đi, bí mật.
Ngày trở lại nơi quê nhà thân thiết
Có ai còn nhớ tôi nữa? Ai quên?
Tôi buồn bã dừng chân như lữ khách
Đi lang thang bị bức hại bao phen,
Túp lều xưa cũng quên luôn chủ cũ.
Tôi lặng lẽ đứng vò nhàu chiếc mũ
Còn mới tinh nhưng xa lạ với tôi,
Lòng nôn nao nhớ ông tôi ngày ấy,
Và nhớ bà ngày trời trắng tuyết rơi,
Nhớ nghĩa trang ngày phủ màu trắng xóa.
Bình tĩnh lại thì cuối cùng tất cả
Chúng ta rồi sẽ tới đó, vậy thôi
Cố đến mấy thì đời này vẫn thế,
Nhưng tại sao tôi vẫn hấp dẫn người,
Vậy cho nên tôi vẫn yêu tha thiết.
Và đó là lý do tôi suýt khóc
Rồi mỉm cười lúc hồn nhẹ bay đi,
Như thể tôi đang đứng nhìn lần cuối
Túp lều này với con chó nằm chơi
Bên hiên nhà cùng chiếc đuôi ve vẩy.
Tháng 7-2019.
TẠM BIỆT, BẠN THÂN YÊU CỦA TÔI
(До свиданья, друг мой, до свиданья)
Tạm biệt nhé, bạn của tôi, tạm biệt.
Trong tim tôi luôn có bạn thân yêu.
Sự chia ly số phận dường định sẵn,
Hẹn tới ngày mình sum họp bên kia.
Tạm biệt nhé bạn của tôi, dẫu chẳng
Bắt tay nhau và không nói một lời,
Đừng buồn bã và nhíu mày, cái chết
Trên đời này có gì mới lắm đâu,
Còn sống thì dĩ nhiên càng chẳng mới.
Tháng 5-2019.
TỪ HÔM QUA MƯA ĐẾN GIỜ CHƯA DỨT
(Ещё не высох дождь вчерашний)
Từ hôm qua mưa đến giờ chưa dứt
nước xanh rờn ngập bãi cỏ, xa xa
đất trồng trọt đã bạc màu, hoang hóa,
đám cây nhìn càng tàn tạ xót xa
chúng héo úa đang chết dần rải rác.
Lang thang qua những con đường, vũng nước
Ngày mùa thu tôi bỗng thấy rụt rè
lòng hoang hoải khi vô tình bắt gặp
các ông chồng với gương mặt dễ thương
tôi muốn hiểu về em nhiều hơn nữa.
Khi ngước nhìn dãy núi xa mờ tỏ
em đẹp xinh càng bí ẩn lạ lùng
ôi, hạnh phúc mà chúng ta đã có
cả đời này anh dành tặng cho em
tình cảm đó của anh là chân thực.
Tháng 6-2019.
NGÔI NHÀ THỜ MÀU XANH NẰM SAU NÚI
(В зеленой церкви за горой)
Ngôi nhà thờ màu xanh nằm sau núi
nơi có hàng liễu rủ, tiếng cầu kinh
điều đó khiến tôi bỗng ngồi nhớ lại
tuổi ấu thơ đã xa lắm của mình,
Trước thánh giá em cúi đầu, phủ phục
rồi vô hình mọi thứ trước mắt tôi
hàng mi cong như tơ trời buông xuống
đập cánh bay thiên thần liệng chao nghiêng,
Em đừng để sự muộn phiền che khuất
và giá băng làm đông cứng, đôi khi
chiếc khăn ren màu hồng trên mái tóc
đôi bàn tay đã sạm nắng rám đen
em xiết chặt làm chúng càng vặn vẹo,
Và giống như tiếng thở dài, tất cả
càng cố kìm càng căng thẳng khiến cho
đôi vai em muốn nứt ra rạn vỡ
xin bình an cho số kiếp mịt mờ
và những ai phải rời xa xứ sở,
Những ký ức trong ngày đều đáng sợ
đàng hoàng tôi cũng xem lại chính mình
uh, nếu như có điều chi cầu nguyện
thì xin em hãy cầu nguyện giùm cho
kẻ không nhà trên quê hương tổ quốc.
Tháng 7-2019.
XIN CHÀO NGƯỜI, NƯỚC NGA YÊU DẤU CỦA TÔI
(Гой ты, Pусь, моя родная)
Ôi nước Nga yêu dấu của tôi ơi
xin chào Người! Và những ngôi nhà gỗ –
đẹp như tranh – khoác áo choàng phụng Chúa
hút tầm nhìn, bát ngát một màu xanh
chẳng thấy tận cùng;
cũng như đường phân cách.
Từ phương xa, tôi như người lữ khách
hành hương qua những đồng cỏ mênh mông
của nước Nga,
rồi đến những cánh đồng,
xào xạc reo hàng bạch dương uể oải
vùng ngoại ô
đất thấp dần thoai thoải.
Dậy mùi hương như táo với mật ong
trong nhà thờ tiếng ca vang, thánh thót
Chúa lòng lành!
những vòng xoay, vũ khúc
thật vui tươi trên những bãi cỏ xanh.
Con đường nát nhàu, tôi sẽ chạy cho nhanh
để mau đến nơi khoảng không bát ngát
hướng về tôi
những đôi khuyên lúc lắc,
cùng tiếng cười của con gái giòn tan
họ sẽ gọi tôi với âm vực rất vang.
Nếu lúc ấy có đội quân thần thánh
thét bảo tôi:
- Cứ mặc xác nước Nga
Ngươi hãy đến xứ Thiên đường mà sống!
tôi sẽ trả lời:
- Chẳng cần tới đó đâu
Hãy cho tôi Tổ quốc hằng yêu dấu.
Tháng 7-2019.
KHÔNG NUỐI TIẾC, KHÔNG CẦU XIN, KHÔNG KHÓC
(Не жалею, не зову, не плачу)
Tôi không khóc, cũng chẳng hề nuối tiếc,
không cầu xin,
rồi mọi chuyện sẽ qua,
như làn khói từ trên cây táo trắng
vẩn vơ bay trong gió nhẹ la đà.
Màu vàng úa phủ xung quanh mờ nhạt,
tôi bây giờ không còn trẻ bạn ơi
chiến đấu ư?
tìm đâu ra nhiệt huyết
bởi trái tim đã nguội lạnh mất rồi.
Và xứ sở của bạch dương trên lụa
dỗ được ai cùng lang bạt chân trần
kẻ lãng du!
ngươi càng ngày càng hiếm
còn đôi môi như bị lửa khuấy lên.
Sự tươi mới trong tôi giờ tan biến,
mắt cuồng điên, những cảm xúc ngập tràn,
vì lúc này chẳng còn gì khao khát
cuộc đời ta?
hoặc ngươi đã nằm mơ?
Tôi giống như tiếng mùa xuân vang vọng,
cưỡi trên lưng một con ngựa ánh hồng,
lũ chúng ta
thế giới này, tất cả
cuối cùng rồi cũng sẽ bị diệt vong.
Rụng khỏi cành từ trên những cây phong
đám lá rơi
lặng lẽ, rực sắc đồng
cầu cho ngươi luôn gặp nhiều may mắn
hạnh phúc và đến chết vẫn thành công.
Tháng 7-2019.
ĐỜI DỐI TRÁ, KHÁT KHAO, VÀ QUYẾN RŨ
(Жизнь - обман с чарующей тоскою)
Đời dối trá, khát khao, và quyến rũ
Bởi vậy nên nó sôi động vô cùng,
Còn tay ngươi lại xù xì thô nhám
Ngồi viết thư đợi thần chết viếng thăm.
Khi nhắm mắt tôi vẫn thường tự nhủ:
"Trái tim ta lại xao động nữa rồi
Đời dối trá nhưng đôi khi nó cũng
Tô điểm cho sự dối trá niềm vui.
Khi đối mặt với bầu trời xám xịt,
Nhìn ánh trăng tôi tự bảo phận mình
Kẻ phàm kia, bình tĩnh nào, đừng hỏi
Sự thật là điều ngươi chẳng quan tâm”.
Tuyệt làm sao anh đào trong bão tuyết
Tưởng tượng ra cuộc sống tựa con đường,
Hãy cứ để sự dối lừa thay đổi
Người yêu mình và bè bạn, nói chung.
Để tôi nói lời nhẹ nhàng ve vuốt,
Để ngôn từ sắc lẻm tựa dao lam
Sống đủ lâu với mọi thứ sẵn sàng
Tôi đã quen tất cả điều tàn nhẫn.
Những đỉnh cao làm hồn tôi giá lạnh,
Chẳng còn đâu lửa ấm dưới sao trời
Có những người từng yêu tôi say đắm,
Cả những ai đã từng sống bên tôi
Đều đã quên và bỏ tôi đi hết.
Dẫu mọi người đều giống nhau là thế
Bị nhét nhồi và bức hại, thì tôi
Vẫn mỉm cười mỗi khi bình minh đến,
Trên đất này thật gần gũi thân quen
Xin cảm ơn cuộc đời về tất cả.
Tháng 7-2019.
ANH ĐÀO DẠI GIÓ VỜN BUNG TUYẾT TRẮNG
(Сыплет черёмуха снегом)
Anh đào dại gió vờn bung tuyết trắng
vạt cỏ xanh dịu dàng nấp trong hoa
và sương sớm ban mai còn ẩm ướt
trên cánh đồng vừa cày xới hôm qua
lũ quạ khoang đang tìm gì quanh đó.
Cỏ non xanh như lụa mềm nghiêng xuống
mùi nhựa thông thoảng trong gió xa xôi
này rừng sồi và đồng cỏ kia ơi,
mùa xuân đến tôi thấy lòng bối rối.
Cầu vồng hiện sau cơn mưa chỉ lối,
làm hồn tôi giờ chợt sáng bừng lên
khi nghĩ về các cô dâu ngày cưới
chỉ vậy thôi mà tôi khẽ cất lên,
những bài hát không ngừng về nàng ấy.
Anh đào dại vẫn biếng lười đứng đấy
thả cánh hoa như tuyết trắng nhẹ bay
trong khu rừng rộn tiếng chim ríu rít
trên cánh đồng tôi loạng choạng như say
rồi cuốn đi giữa biển hoa muôn sắc.
Tháng 7-2019.
CÂY PHONG ĐỨNG TRẦM MÌNH TRONG BĂNG GIÁ
(Клeн ты мой опавший, клeн заледенелый)
Cây phong đứng trầm mình trong băng giá,
Cây phong non trơ trụi cúi rạp mình
Dưới tuyết trắng chống chọi cùng cơn bão?
Hay là ngươi nhìn thấy điều gì đấy
Hay là ngươi nghe được chuyện gì chăng?
Như thể ngươi vừa rời làng đi dạo.
Và trên đường người lính canh say rượu
Nằm tiêu sầu bên một đống tuyết rơi,
Với đôi chân đã đóng băng lạnh giá.
Ồ, chính ta giờ cũng đi không vững
Về nhà ư? Chẳng nhìn thấy đường đâu,
Sau chầu nhậu thân tình say túy lúy.
Có cây liễu khi tôi đi qua đó,
Ở chỗ này còn có một cây thông,
Dưới bão tuyết chúng hát về mùa hạ.
Tôi thấy mình giống như cây phong vậy,
Vẫn tươi xanh, vẫn mạnh mẽ vô cùng,
Không gục ngã trước phong ba bão tố.
Duy có điều tính tôi bình thường quá
Chẳng dám liều làm bất cứ việc chi,
Ôm gốc dương giống vợ người, xa lạ.
Tháng 7-2019.
THỜI GIAN
(Вечером синим, вечером лунным)
Chiều tối, trời trong và xanh thẳm
Trăng non đầu tháng ló lên rồi,
Ta cũng một thời từng trẻ đẹp.
Không thể cản ngăn, không trở lại,
Như bóng chim bay đã rất xa
Mọi thứ chỉ còn là quá khứ.
Mắt đã mờ rồi, lòng lạnh giá…
Cô đơn, buồn nhất những đêm trăng!
Hạnh phúc màu xanh là mãi mãi!
Tháng 7-2022.
TRĂNG SÁNG TRẮNG, TUYẾT TRÊN ĐỒNG TRẮNG XÓA
(Снежная равнина, белая луна)
Trăng sáng trắng, tuyết trên đồng trắng xóa
Vây quanh như tấm vải liệm,
Bạch dương
Đang khóc than trong khu rừng trắng nhợt,
Ai ở đây vừa tạ thế? Thiên đường,
Có ai vừa đến Nước Trời? Không lẽ,
Người qua đời lúc ấy lại là tôi?
Tháng 7-2022.
Các tin khác
Marina Tsvetaeva là một trong số những nhà văn, nhà thơ xuất sắc nhất của Nga trong thế kỉ XX. Bà là một nhà thơ trữ tình, với niềm đam mê thử nghiệm ngôn ngữ táo bạo. Các tác phẩm của Marina Tsvetaeva được coi là một trong những tác phẩm vĩ đại nhất trong văn học Nga thế kỷ XX, bởi nó là dấu ấn về một biên niên sử nổi bật về thời đại và chiều sâu của thân phận con người.
Anna Andreyevna Gorenko thường được biết đến với bút danh Anna Akhmatova. Là một nhà văn, nhà phê bình và dịch giả, Anna Akhmatova. là một trong những nhà thơ Nga quan trọng và xuất sắc nhất thế kỷ 20. Tác phẩm của Akhmatova trải dài từ những bài thơ trữ tình ngắn đến những bài có cấu trúc phức tạp, chẳng hạn như Requiem (1935–1940), kiệt tác bi thảm của bà về sự khủng bố của chủ nghĩa Stalin.
Christian Johann Heinrich Heine là một nhà thơ, nhà văn, nhà phê bình văn học người Đức. Ông nổi tiếng với các bài thơ trữ tình và thơ của ông được phổ nhạc nhiều nhất trên thế giới, trong đó có các nhà soạn nhạc nổi tiếng như Robert Schumann và Franz Schubert.
Là một trong những người theo trường phái biểu hiện quan trọng nhất của Áo, Georg Trakl là nhà thơ người Áo viết bằng tiếng Đức xuất sắc nhất sau Rilke ở đầu thế kỷ 20. Ông được biết đến nhiều nhất với bài thơ "Grodek", bài thơ mà ông đã viết không lâu trước khi chết vì dùng quá liều cocaine.