ĐỊA NGỤC 10
- Cập nhật: Thứ năm, 12/5/2022 | 2:37:08 PM
Tầng địa ngục thứ sáu. Thành phố Dite nơi trừng phạt những kẻ dị giáo. Hai thầy trò gặp Farinata Degli Uberti. Sự xuất hiện của Cavalcante dei Cavalcanti. Lời tiên tri của Farinata về cuộc lưu đày của Dante. Hai nhà thơ đến gần tầng địa ngục thứ bảy.
|
|
Farinata degli Uberti (1212-1264)
|
Đó là đêm Thứ Bảy ngày 9 tháng 4 (hoặc 26 tháng 3) năm 1300.
1. Lặng lẽ bước theo lối đi bí mật,
giữa tường thành và những mộ Martyr
thầy bước đi, tôi theo sau lẽo đẽo.
4. "Con muốn biết, hỡi người thầy cao quý”
tôi bắt đầu, "xin chỉ giáo cho con,
một đôi điều về những người vô đạo.
7. Họ đã chết và được chôn dưới mộ,
vậy chúng ta có thể đến xem không
dầu sao thì nắp ván thiên đã mở”.
10. Khi bọn chúng từ Iosa(pha) trở lại
thầy trả lời: "Ván sẽ đóng xuống ngay
cùng thân xác rời phàm trần lúc đó.
13. Nghĩa địa chúng ở phía trên gồm có
Epicu(ro) và môn đệ khắp nơi
linh hồn họ đã chết cùng thể xác,
16. Về câu hỏi con đặt ra sẽ có
câu trả lời ngay tức khắc tại đây,
cả những điều với ta, con giấu giếm”.
19. Và tôi nói: "Con thực lòng không có
giấu giếm thầy, tại con ít lời thôi,
còn điều này con chưa từng nghĩ đến”.
22. "Hỡi công dân Tuscan thánh thiện
dám bước chân đến thành phố lửa thiêu
xin vui lòng dừng lại đây trò chuyện.
25. Với phong cách mà ngài đang thể hiện
hẳn phải là người quyền quý, cao sang
tôi nói vậy nhẽ cũng hơi rắc rối”.
28. Nghe giọng nói bỗng vang lên đường đột
phát ra từ một ngôi mộ, khiến tôi
sợ run lên nép sau thầy gần sát.
31. "Làm gì vậy?” thầy bảo tôi, "Quay lại!
Hãy nhìn xem, từ đầu đến thắt lưng
kẻ đứng lên, Fari(nata) đó, thấy không?”
34. Tôi đã thấy cái mặt dày của hắn;
ngực ưỡn ra với vầng trán ngẩng cao
vẻ kiêu hãnh như coi thường Địa ngục.
37. Thầy khuyến khích tôi bước về phía trước
qua các mộ phần để tới chỗ hắn ta
thầy nhắc tôi: "Hãy nói năng thận trọng”.
40. Khi tôi bước đến mộ phần của hắn,
liếc nhìn qua, hắn khinh khỉnh ra oai
"Tổ tiên ngươi”, Fari(nata) hỏi, "là ai?”
43. Tôi ngốc nghếch làm theo điều hắn nói,
kể hết ra chẳng giấu giếm chuyện gì
hắn nghe xong cặp mày hơi nhíu lại;
46. rồi nói rằng: "Họ tự hào chống lại
gia tộc ta cùng phe đảng, hai lần
ta khiến họ cùng gia đình phiêu tán”.
49. "Họ thua cuộc, nhưng hai lần sau đó
từ khắp nơi họ đã lại quay về;
nghệ thuật này phe ngươi không học được”.
52. Đúng lúc đó ở nấm mồ bên cạnh,
một âm hồn bỗng chợt ngóc đầu lên
tôi đoán là hồn dậy bằng đầu gối.
55. Hồn đảo mắt nhìn xung quanh như muốn,
xem còn ai ở quanh đó nữa không
và sau khi lo lắng này tan biến,
58. hồn khóc, nói: "Nếu tối tăm như thế
mà nhà ngươi vẫn mò được xuống đây
con trai ta sao không cùng ngươi xuống?”
61. "Một mình tôi thì làm sao xuống được,
người đang chờ đằng kia đã dẫn tôi
tại trước ngươi coi thường người hướng dẫn”.
64. Qua cách nói, hình phạt kia, tôi đoán
được ra ngay hồn phách đó là ai;
nên trả lời trước sau đều đầy đủ.
67. Ngay lập tức hồn nhìn tôi căn vặn:
"Vậy là sao? Người ấy đã chết ư?
nắng dịu dàng trong mắt không còn thấy?”
70. Hồn thấy tôi thoáng ngần ngừ giây lát
bởi vì tôi đang nghĩ cách trả lời
thì đã ngã lăn ra và biến mất.
73. Chỉ còn lại hồn to cao vẫn đứng,
vẻ bên ngoài không một chút đổi thay
lưng thẳng băng, cổ cũng không động đậy,
76. chuyện lúc trước hồn kia giờ nói tiếp:
"Nghệ thuật tồi đó là tại phe ta,
nó còn đau hơn cực hình đang chịu.
79. Nhưng cách đây năm mươi lần chiếu sáng,
một nữ thần đã ngự trị nơi đây,
ngươi sẽ hiểu, nghệ thuật kia cực khó.
82. Nếu ngươi từng ở cõi trần êm ái,
con người sao quá vô đạo, nói đi
luật của họ đều nhằm ta chống đối?”.
85. "Sự dày vò và sự hủy diệt lớn”
tôi trả lời: "Đã nhuộm đỏ Arbia,
khiến thánh đường vang lên lời cầu nguyện.
88. Hồn thở dài, khẽ lắc đầu rồi nói:
"Hôm đó ư? Không chỉ có mình ta
chẳng vô cớ ta tham gia cuộc chiến.
91. Nhưng cũng đúng ta là người duy nhất,
đã công khai bảo vệ nó, Firen(ze)
khi mọi người đều chủ trương phá hủy”.
94. "Nguyện cầu cho con cháu hồn yên nghỉ”,
tôi nói "nhưng xin giải đáp điều này
đó là điều đang khiến tôi suy luận.
97. Dường như hồn có khả năng nhìn nhận,
nếu không lầm, mọi chuyện ở tương lai
còn hiện tại thì hình như hơi khác”.
100. "Tôi chỉ như những người mù kém mắt”,
Hồn trả lời: "Muốn nhìn thứ đằng xa,
phải nhờ Chúa ban cho ta ánh sáng.
103. Với xung quanh, trí tuệ ta bất lực
vì nếu như không ai mách bảo ta,
thì trần thế của ngươi ta mù tịt.
106. Ngươi có thể hiểu rằng khi đã chết
thì mọi điều coi như đã tiêu tan
mọi cánh cửa tương lai đều đóng lại”.
109. Hối hận với lỗi lầm mình mắc phải
tôi nói ngay: "Xin báo lại với hồn
vừa biến mất, con trai hồn còn sống;
112. và nếu tôi có ngập ngừng trong lúc
trả lời hồn là do vẫn còn mang
những thắc mắc mà người vừa giải đáp”.
115. Đúng lúc đó thầy gọi tôi lớn tiếng;
tôi cầu xin hồn hãy nói rõ thêm
tên những người ở cùng hồn dưới ấy.
118. "Tôi ở đây với hơn nghìn hồn khác,
có Hồng y cùng đệ nhị đức vua
Friedrich và rất nhiều người khác”.
121. Nói xong hồn bỗng bất ngờ biến mất,
tôi quay về đền thờ cổ, nhà thơ
nói chuyện mà toàn những lời thù địch.
124. Thầy bước đi, rồi nhìn sang tôi hỏi:
"Tại sao con lại lạc lối thế này?”
và tôi vội trả lời cho thầy biết.
127. "Hãy nhớ lấy những điều vừa nghe được”,
Thầy bảo tôi: "Cả lời chống lại con”;
giơ ngón tay, thầy bảo tôi: "Đợi chút”.
130. Trước ánh mắt dịu hiền khi bước đến
đôi mắt đen đã nhìn thấu mọi điều,
cuộc đời con hãy hỏi nàng sẽ rõ”.
133. Tiếp theo thầy lại rẽ sang bên trái
rời tường thành, thẳng về hướng trung tâm
theo con đường chạy ngang qua thung lũng,
136. nơi hôi thối thường xông lên nồng nặc.
Chú thích: 10
2. Martyr: người tử vì đạo, kẻ chết vì nghĩa; kẻ chịu đọa đày;
11. Theo Tân ước Iosafat (Jehoshaphat) là một thung lũng gần Jerusalem, nơi diễn ra sự Phán xét cuối cùng.
+ Theo giáo lý của những người theo Đấng Kitô, các linh hồn sau khi tiếp nhận sự phán xét cuối cùng thì những ngôi mộ mới thật sự được đóng lại.
14. Epicuro, tiếng Anh: Epicurus, (sinh năm 341 TCN tại Samos - mất 270 TCN tại Athens) là một nhà triết học Hy Lạp cổ đại, người đã khai sinh ra Thuyết Epicurean, một trường phái tư tưởng nổi tiếng trong triết học văn hóa Hy Lạp cổ đại kéo dài đến 600 năm.
+ Học thuyết của Epicurus phủ nhận sự tồn tại của linh hồn đối với thể xác. Mục đích của triết học là duy trì hạnh phúc, và cuộc sống thanh bình mà không có nỗi đau và sự sợ hãi, được sống một cuộc sống tự tại cùng những người bạn xung quanh. Cái chết là sự chấm dứt của thể xác và tâm hồn, vì vậy cái chết không đáng sợ. Ông cũng chỉ rằng những vị chúa trời không ban thưởng hay trừng phạt con người, Trái đất là vô tận và vĩnh cửu, và các sự kiện trên Trái đất rốt cuộc đều dựa vào những sự vận động cũng như sự tác động qua lại lẫn nhau của các nguyên tử di chuyển quanh khoảng không rỗng.
14. Môn đệ: học trò của người thầy đáng kính.
22. Công dân Tuscan: ý nói Dante vì ông sinh ra ở thành phố Firenze, thủ phủ của vùng Tuscan.
32. Farinata được coi là một kẻ dị giáo bởi một số người đương thời trong đó có Dante.
53. Cavalcante de 'Cavalcanti (1220 - 1280) là một Guelph cao quý trong gia đình Cavalcanti, một triết gia người Ý theo trường phái Epicurus, sống ở Firenze cuối thời Trung cổ; Con trai ông là nhà thơ, triết gia Guido Cavalcanti (1258 - 1300), một người đẹp trai và thông minh nhất xứ Firenze thế kỷ XIII.
79. Năm mươi lần chiếu sáng: tức là 50 tháng.
86. Arbia là một con suối bắt nguồn từ sườn núi Poggio della Macia Morta (Siena). Còn cánh đồng Montaperti (nơi xảy ra trận chiến nổi tiếng ngày 4 tháng 9 năm 1260) cách Siena vài km về phía đông nam.
91-93. Farinata là nhân vật chính đóng góp cho chiến thắng của Ghibelline trong trận Montaperti (ngày 4 tháng 9 năm 1260). Nhưng trong Hội nghị của Empoli sau đó, Farinata đã thể hiện tình yêu cao quý với xứ sở của mình khi công khai chống lại lời đề nghị đánh sập thành phố Firenze của các đại biểu Pisa và Siena.
119. Ám chỉ Ottaviano Ubaldini hay còn gọi là Attaviano (1214 - 1273), ông là một hồng y người Ý.
119. Friedrich II (1194–1250) hay Federico đệ nhị là Quốc vương nước Đức và nước Ý. Ông là Hoàng đế La Mã Thần thánh từ khi đăng quang năm 1220 tới khi qua đời.
131. Ý nói Beatrice.
------------------
Ảnh: Farinata degli Uberti (1212-1264), người được mô tả ở câu 31-36,
Các tin khác
Tầng địa ngục thứ chín: Judecca Nơi những kẻ phản bội ân nhân bị trừng phạt. Sau đó Dante và Virgil ra khỏi Địa ngục.
Tầng địa ngục thứ chín: Antenora - Tolomea Bá tước Ugolino kể về cái chết của mình. Lối vào vòng ngục thứ ba Tolomea, nơi những kẻ phản bội khách bị trừng phạt. Dante cảm nhận được luồng gió tạo ra bởi đôi cánh của Lucifer.
Tầng địa ngục thứ chín: Caina và Antenora Lời cầu khẩn của Dante đến các Muses. Lối vào vòng ngục đầu tiên của Cocytus: Caina, nơi những kẻ phản bội người thân bị trừng phạt; và vòng ngục thứ hai: Antenora, nơi những kẻ phản bội quê hương bị trừng phạt.
Tầng địa ngục thứ chín: Hồ băng Cocytus Dante và Virgil tiếp cận cái giếng bao quanh hồ Cocytus. Gặp gỡ với Nimrod và Fialte. Người khổng lồ Antaeus đưa hai thầy trò xuống đáy hồ Cocytus.