ĐỊA NGỤC 17
- Cập nhật: Thứ bảy, 9/7/2022 | 9:24:14 PM
Tầng địa ngục thứ bảy: Vẫn ở vòng ngục thứ ba. Trong lúc Virgil đi gặp con quỷ Gerione, thì Dante gặp gỡ kẻ chiếm đoạt Reginaldo Scrovegni. Sau đó hai thầy trò được Gerione mang xuống tầng địa ngục thứ tám (Malebolge).
|
|
Tranh khắc gỗ của Gustave Doré (1832-1883)
Inferno_canto XVII_Line 1-6
|
Đó là bình minh ngày Thứ Bảy 9 tháng 4 (hoặc 26 tháng 3) năm 1300.
1. "Con quái vật có cái đuôi sắc nhọn,
vượt núi cao, húc đổ cả tường thành!
Mùi xú uế khắp thế gian nồng nặc!”
4. Thầy hướng dẫn nói với tôi như vậy;
rồi vẫy tay cho con vật lại gần
mép con đường chúng tôi đang rảo bước.
7. Và hiện thân của dối gian xảo quyệt
lết đến xong nó nắm vắt lên bờ,
còn cái đuôi quá dài đành buông thõng.
10. Gương mặt nó giống một người ngay thẳng,
nhìn rất hiền, phần còn lại toàn thân,
từ da dẻ cũng y chang loài rắn;
13. bàn chân nó đầy lông mọc tới nách;
hai bên sườn, lưng và ngực tựa như
bức họa vẽ những vòng tròn, nút thắt.
16. Cả người Thổ, người Tatar cũng chẳng
dệt hay thêu được sặc sỡ thế này,
nàng Ara(gne) cũng không sao làm nổi.
19. Như con thuyền khi trở về bến bãi,
nửa trên bờ nửa dưới nước, và như
những người Phổ vốn phàm ăn tục uống
22. hay hải ly luôn sẵn sàng chiến đấu,
bọn thú hoang thật tồi tệ ở đây
quanh bãi cát chúng ngồi trên bờ đá.
25. Đuôi của chúng ve vẩy trong không khí,
nọc bên trong độc dồn cả lên trên
chỗ chẽ ba, y như là bọ cạp.
28. "Giờ chúng ta phải đi vòng một chút”
thầy bảo tôi, "để tới được đằng kia,
chỗ con thú đang nằm dài xấu xí”.
31. Chúng tôi rẽ đi qua sườn bên phải,
mười bước chân thì tới sát mép bờ,
để tránh cát và lửa hun nóng rẫy.
34. Và khi tới chỗ con Geri(one) ấy
từ đằng xa trên bãi cát, lúc này
rất nhiều người đang ngồi trên bờ vực.
37. Thầy tôi bảo: "Để cho con có thể
biết đủ đầy về tầng ngục ở đây
hãy đến xem những cực hình của họ.
40. Nhưng chớ nói chuyện dông dài ở đó
trong lúc ta bận đi gặp Geri(one)
để mượn nó một bờ vai vững chắc”.
43. Vậy là tôi cứ men theo mép vực
lần mò đi trong tầng bảy một mình
tới chỗ họ những con người sầu thảm.
46. Nỗi buồn đau vỡ òa từ ánh mắt;
họ dùng tay để thi thoảng đuổi xua
đất cát nóng, khi thì là tàn lửa:
49. không khác gì vào mùa hè lũ chó
phải dùng chân và cái mõm của mình
để đối phó chuồn chuồn, ruồi, bọ chét.
52. Tôi nhìn kỹ một vài người lúc ấy,
đang hứng cơn mưa lửa đớn đau rơi,
không nhận ra; nhưng rõ ràng tôi thấy
55. mỗi cái túi mà họ đeo trên cổ
đều in hình và màu sắc rất riêng
mắt của họ dường như luôn nhìn xuống.
58. Và khi tôi đi lẫn vào giữa họ,
thấy có in trên cái túi màu vàng,
hình sư tử màu da trời xanh thẳm.
61. Quan sát tiếp tôi thấy một túi khác,
lại có màu đỏ như máu hồng tươi,
hình con ngỗng trắng hơn bơ trên túi.
64. Và có người cổ lại mang túi trắng
trên in hình con lợn nái màu xanh,
rồi bảo tôi: "Hình như anh còn sống?
67. Cái hố này anh đến làm gì vậy,
hãy rời đi bởi hàng xóm của tôi
Vitali(ano) sẽ đến ngồi bên trái.
70. Tôi là người Padoan ở xứ
Firenze luôn ầm ĩ hét la
"Hãy đến đây nào hiệp sĩ Hoàng gia,
73. người mang túi có hình ba dê đực!”
Gã nói xong mồm méo xệch, lưỡi thè
trông giống như con bò đang liếm mũi.
76. Và tôi cũng sợ thầy mình phật ý
người dặn tôi chớ trò chuyện quá lâu,
nên bỏ lại những âm hồn mệt mỏi.
79. Quay trở về tôi thấy thầy lúc ấy
đã cưỡi lên con vật dữ dằn kia.
"Can đảm lên” thầy bảo tôi "đừng sợ.
82. Giờ chúng ta dùng thang này đi xuống:
con hãy ngồi lên phía trước tránh cho
việc bị thương bởi cái đuôi sắc nhọn”.
85. Như kẻ bị nhiễm phong hàn, sốt rét
ớn lạnh người, móng tay nhợt hẳn đi,
và rùng mình mỗi khi cơn gió đến,
88. tôi run rẩy khi thoạt nghe thầy nói;
nhưng cuối cùng sự xấu hổ khiến tôi,
can đảm hơn trước chủ nhân xứng đáng.
91. Tôi ngồi xuống cái đệm vai gớm ghiếc;
muốn nói là "thầy hãy giữ chặt con”,
nhưng chẳng thể thốt nửa câu lúc ấy.
94. Đã nhiều lần thầy cứu tôi thoát chết
nên khi tôi vừa yên vị phía trên
vòng tay qua thầy ôm tôi giữ chắc;
97. "Gerione, ta đi nào” thầy nói
"xuống chậm thôi, bánh xe mở rộng ra:
nhớ khối nặng mà vai ngươi đang gánh”.
100. Giống con thuyền đang từ từ rời bến,
lùi lại sau rồi mới đẩy ngược lên;
và khi thấy không còn gì vướng víu,
103. con quái thú cuộn cái đuôi gọn lại,
ngực ưỡn ra, bơi như một con lươn,
với các chi giữa không trung khua khoắng.
106. Tôi từng nghĩ không còn gì đáng sợ
hơn cả khi Fe(tonte) buông lỏng dây cương,
khiến bầu trời và các sao cháy sém;
109. hay khi chàng Icaro khốn khổ,
nhìn sáp tan cùng với tiếng người cha,
gào thét kêu: "Con ta sai lầm quá!”
112. Bằng nỗi sợ khi lúc này tôi thấy
mình lửng lơ giữa bốn phía không trung
không thấy gì ngoài mỗi con quái vật.
115. Nó chầm chậm bơi theo hình xoắn ốc:
hạ xuống dần, nhưng tôi chỉ nhận ra
điều đó nhờ gió thốc vào tận mặt.
118. Tiếng thác nước réo ở bên tay phải
nghe ầm ầm khủng khiếp dưới chân tôi,
ngoái cổ ra vừa khi nhìn xuống dưới.
121. Bấy giờ tôi càng sợ hơn lúc trước,
bởi lời than và lửa cháy bập bùng;
nên run rẩy khép chặt hai chân lại.
124. Rồi tôi thấy điều chưa từng trông thấy,
khi vòng xoay con quái thú hạ dần
điều đau thương hiện ra từ bốn phía.
127. Giống chim ưng bay miệt mài đôi cánh,
nhưng cả mồi lẫn chim nhử có đâu
người đi săn đành bảo: "Thôi bay xuống”.
130. Con quái thú mệt mỏi liền hạ cánh,
sau mấy trăm vòng bay liệng trên không
phía xa chủ đang bực mình, giận dữ.
133. Vậy là nó đưa chúng tôi xuống đáy
đứng dưới chân một vách đá rất cao
trút bỏ xong gánh nặng này nó biến
136. nhanh như tên vừa rời khỏi dây cung.
Chú thích: 17
3. Biểu tượng của sự gian lận Gerione (tiếng Anh: Geryon) được Dante miêu tả là một con quái vật có khuôn mặt của một người đàn ông với móng vuốt sư tử, cơ thể của loài rắn và đuôi bọ cạp, tương tự như các câu trong Kinh thánh Khải Huyền (Revelations IX, 7-11) mô tả những con châu chấu giống như loài ngựa với khuôn mặt đàn ông, mái tóc của phụ nữ, răng sư tử, đuôi có nọc như bọ cạp…
16. Người Tatar và người Thổ (Turkic) nổi tiếng tài giỏi với nghề dệt thảm thắt nút.
18. Aragne (hay Arachne) là tên một cô thợ dệt tài hoa trong thần thoại Hy Lạp - La Mã, người đã dám thách thức nữ thần trí tuệ Athena đọ tài thêu dệt và cuối cùng bị biến thành một con nhện, suốt đời chỉ giăng tơ.
21. Phổ là một quốc gia trong lịch sử cận đại phát sinh từ Brandenburg (1226), một lãnh thổ trong suốt nhiều thế kỉ đã ảnh có hưởng lớn lên lịch sử nước Đức và châu Âu, đóng vai trò quan trọng trong lịch sử thế giới vào thời kỳ cận đại. Kinh đô cuối cùng của vương quốc Phổ là Berlin.
59-60. Hình con sư tử xanh trên huy hiệu màu vàng là gia huy của dòng họ Gianfigliazzi xứ Firenze. Gia đình này đã phất lên rất nhanh vào giữa thế kỷ mười ba và mười bốn, nhờ kinh doanh buôn bán và hoạt động ngân hàng (một hình thức kinh doanh tiền tệ như cho vay nặng lãi). Vào khoảng năm 1215, họ thấy tài sản của mình đột nhiên tăng lên nhờ số tiền lớn mà họ đã kiếm được từ chủ nợ không có khả năng thanh toán (vì lãi suất tính ra lên đến 266,66%).
63. Hình con ngỗng trắng trên huy hiệu màu đỏ (như máu) là gia huy của dòng họ Obriachi xứ Firenze, một gia đình Ghibelline quan trọng đến Firenze từ Oltrarno năm 1173. Sau thời kỳ bị lưu đày, ở Venice họ được biết đến với cái tên Embriachi, nơi gia đình này thành lập một xưởng chế tác ngà voi trở nên nổi tiếng khắp châu Âu.
65. Hình con lợn nái màu xanh trên huy hiệu màu trắng là gia huy của dòng họ Scrovegni xứ Padova, và người đàn ông đáng nguyền rủa này có lẽ là người nổi tiếng Rinaldo degli Scrovegni, một quý tộc Paduan thuộc phái Guelph, được biết đến nhiều nhất là người cho vay nặng lãi.
68. Vitaliano del Dente (sinh ra ở Padua, mất trong khoảng từ 1309 đến 1310) là một chính trị gia người Ý. Ông là thành viên của gia đình Dente, một gia đình Paduan quan trọng, đã tham gia vào lĩnh vực ngân hàng từ đầu thế kỷ XIII.
70-73. Ám chỉ Giovanni di Buiamonte de 'Becchi (sinh ở Florence, mất sau thế kỷ XIII); ông là một chính trị gia người Ý, công dân của Cộng hòa Firenze. Giovanni là một Thẩm phán (gonfalonier) vào năm 1293 và cũng bảo vệ các cơ quan công quyền khác, nơi đã mang lại cho ông danh hiệu "Hiệp sĩ” vào năm 1298. Ông bị phá sản vài năm sau đó và vội vã trốn khỏi Firenze.
+ Mặc dù Giovanni được phong tước Hiệp sĩ nhưng vẫn bị Dante mỉa mai vì gia đình ông hoạt động trong lĩnh vực Ngân hàng, một hành vi cho vay nặng lãi theo quan niệm ở thời trung cổ.
90. Chủ nhân xứng đáng: ý nói Virgil, thầy của Dante.
107. Phaeton là con trai của thần mặt trời Helios với nàng Clineter trong thần thoại Hy Lạp. Một ngày nọ để khẳng định mình chính là cha của Phaeton, Helios đã cho phép con trai được ước một điều và Phaeton vì hiếu kỳ lại thêm phần ngang bướng đã nhất quyết đòi được điều khiển cỗ xe mặt trời. Vì cậu không đủ sức, nên đã để lũ ngựa lúc bay lên lúc bay xuống, làm cho các làng mạc ở châu Phi biến thành hoang mạc, còn cư dân biến thành người da đen bởi sức nóng tỏa ra từ mặt trời.
109. Trong thần thoại Hy Lạp, Icarus là con trai của nghệ nhân bậc thầy Daedalus, người đã tạo ra "Mê cung”cho vua Minos ở đảo Crete.
+ Icarus và cha đã cố gắng trốn thoát khỏi đảo Crete bằng đôi cánh mà người cha đã chế tạo ra từ lông vũ và sáp. Tuy nhiên do kiêu ngạo và tự mãn, Icarus đã không nghe lời cha và bay quá cao, nên đôi cánh đã bị ánh sáng mặt trời làm cho tan chảy khiến Icarus rơi xuống biển và chết.
Các tin khác
Tầng địa ngục thứ chín: Judecca Nơi những kẻ phản bội ân nhân bị trừng phạt. Sau đó Dante và Virgil ra khỏi Địa ngục.
Tầng địa ngục thứ chín: Antenora - Tolomea Bá tước Ugolino kể về cái chết của mình. Lối vào vòng ngục thứ ba Tolomea, nơi những kẻ phản bội khách bị trừng phạt. Dante cảm nhận được luồng gió tạo ra bởi đôi cánh của Lucifer.
Tầng địa ngục thứ chín: Caina và Antenora Lời cầu khẩn của Dante đến các Muses. Lối vào vòng ngục đầu tiên của Cocytus: Caina, nơi những kẻ phản bội người thân bị trừng phạt; và vòng ngục thứ hai: Antenora, nơi những kẻ phản bội quê hương bị trừng phạt.
Tầng địa ngục thứ chín: Hồ băng Cocytus Dante và Virgil tiếp cận cái giếng bao quanh hồ Cocytus. Gặp gỡ với Nimrod và Fialte. Người khổng lồ Antaeus đưa hai thầy trò xuống đáy hồ Cocytus.