ĐỊA NGỤC 18
- Cập nhật: Chủ nhật, 17/7/2022 | 5:07:00 PM
Tầng địa ngục thứ tám: Bolgia I và Bolgia II. Bolgia I là nơi những kẻ côn đồ và quyến rũ bị trừng phạt, trong số này có Venedico Caccianemico và Jason; Bolgia II là nơi những kẻ xu nịnh bị trừng phạt, trong số này có Alessio Interminelli và Taide.
|
|
Tranh minh họa của Gustave Doré (Inferno_canto XVIII_lines _106-124)
|
Đó là bình minh ngày Thứ Bảy 9 tháng 4 (hoặc 26 tháng 3) năm 1300.
1. Malebolge, một nơi trong Địa ngục
khi rẽ vào chỉ thấy núi bao quanh,
nhìn xám ngoét vì nơi đây toàn đá.
4. Chếch bên phải, vùng đất đầy hiểm trở
một cái hang sâu và rộng mở ra,
"khi nào tới ta chỉ cho con rõ”.
7. Cái hang này được quây tròn bởi núi
vách đá cao và thẳng đứng, tạo nên
mười rãnh tròn, quây lấy nhau, tách biệt.
10. Giống như việc xây pháo đài phải có
tường thành cao để bảo vệ xung quanh,
cùng hào nước dưới các tường thành ấy,
13. các mương rãnh ở nơi này cũng vậy;
để bước qua, họ xây những cây cầu
nối bên ngoài đến trung tâm của nó,
16. những thanh đá vươn ra từ vách đứng
vượt lên trên các mương rãnh để sang
bờ bên kia, cho tới vòng tròn cuối.
19. Sau khi rời khỏi bờ vai quái thú
Gerione, nhà thơ rảo bước đi
về mé trái, và tôi liền theo gót.
22. Ở bên phải tôi thấy hình phạt mới,
kẻ khảo tra, cảnh khổ cũng lạ hơn,
trong mương rãnh đầu tiên đầy ăm ắp.
25. Lũ tội nhân không mặc gì dưới rãnh;
từ giữa mương tiến về phía chúng tôi,
nhưng bọn chúng dường đi nhanh hơn hẳn,
28. giống hệt như những đoàn người La Mã,
đã qua cầu vào năm Thánh rất đông
có giáo dục, họ đi không chen lấn,
31. một bên họ dành cho ai muốn đến
tòa lâu đài, nhà thờ thánh Pedro,
còn một bên thì đi về phía núi.
34. Dọc theo những sườn đá đen u ám
quỷ có sừng đứng lố nhố khắp nơi,
từ phía sau chúng quất roi tàn bạo.
37. Chẳng một ai dám ngẩng lên chống đối
từ roi đầu! chẳng nói đến thứ hai
roi thứ ba tất nhiên càng không dám!
40. Tiếp tục đi, tôi tình cờ bắt gặp:
"Ôi gã kia… mình thấy ở đâu rồi!”
tôi thốt lên và rất nhanh sau đó.
43. Tôi dừng lại nhìn anh ta thật kỹ;
người dẫn đường cũng đứng lại cùng tôi,
còn cho phép quay lại sau vài bước.
46. Tưởng có thể giấu phận mình người đó
cứ cúi gằm; nhưng nào có ích chi,
tôi bèn nói: "Hỡi người đang nhìn xuống,
49. nếu dung mạo bên ngoài không lừa dối,
anh chính là Vene(dico) Caccian(emico).
xó xỉnh này ai đã mang anh tới?”.
52. "Tôi chẳng muốn nhưng phải làm điều đó”;
gã trả lời: "nghe giọng nói của anh,
khiến tôi nhớ về những ngày xưa cũ.
55. Tôi là người khuyên Ghiso(labella) nhượng bộ
dục vọng của ngài hầu tước, dù cho
chuyện nhục nhã đến thế nào đi nữa.
58. Bologna nơi này tôi không khóc;
vì ở đây người quả thực quá đông,
nhiều ngôn ngữ đến bây giờ đã mất.
61. "Sipa” giữa Reno và Save(na);
nếu ngài cần tìm bằng chứng nhớ cho
chúng tôi có tính tham lam, hám của”.
64. Lúc gã nói thì một tên quỷ sứ,
cầm cái roi và quát lớn: "Đi đi,
đồ lưu manh, chớ ở đây kiếm chác”.
67. Tôi quay lại với người đi hộ tống,
sau đó thì chúng tôi bước đến nơi
có hòn đá nhô ra bên vách núi.
70. Không khó khăn chúng tôi trèo qua đó;
rồi rẽ sang phía bên phải đi lên,
đỉnh của nó, rời khỏi vòng vĩnh cửu.
73. Khi chúng tôi đi vòng qua hòn đá
lối dành cho người phạm tội đi qua,
người hướng dẫn liền bảo tôi: "Dừng lại
76. để những kẻ xấu số kia nhìn thấy,
và chính con cũng thấy họ rõ hơn
vì chúng ta đi cùng chiều với họ”.
79. Nhìn đoàn người đi trên cây cầu cũ
từ bên kia tiến lại phía chúng tôi,
họ cũng bị những ngọn roi điều khiển.
82. Tôi không hỏi, nhưng người thầy tốt bụng,
đã bảo tôi: "Nhìn người lớn tuổi kia,
dù đau đớn chẳng hề rơi nước mắt:
85. bao năm rồi diện mạo xưa không đổi!
Jason là người trí dũng song toàn
người đã đoạt lông cừu vàng thần thánh.
88. Trên hành trình qua Lenno, đảo ấy
bọn đàn bà rất liều lĩnh nhẫn tâm
gặp đàn ông đều hò nhau giết chết.
91. Dùng mỹ từ và những lời thề thốt
ngài dối lừa nàng Isifile trẻ trung
dù nàng ấy từng gạt lừa người khác
94. rồi bỏ rơi người mang thai, đơn độc;
khiến Jason phải chịu phạt thế này,
cũng có thể do Medea báo oán.
97. Vậy là con biết đủ đầy mọi thứ:
loại người nào đọa ở rãnh đầu tiên
còn Jason đi cùng đoàn lừa dối”.
100. Đoạn đường hẹp lúc chúng tôi đi tới
nó cắt ngang bờ mương rãnh thứ hai,
làm chỗ tựa cho một vòng ngục khác.
103. Vì vậy mà chúng tôi lại nghe thấy
trong rãnh này tiếng rên rỉ, kêu than
họ dùng tay tự đánh mình bôm bốp.
106. Bờ mương rãnh phủ lớp bùn bẩn, nhớt
hơi nước từ phía bên dưới bốc lên,
tụ lại khiến mắt mũi đều khổ sở.
109. Đáy mương tối chẳng thấy gì dưới đó
nếu như không trèo lên đỉnh vòng cung
chỗ mỏm đá vươn tới nơi cao nhất.
112. Khi đến đó dưới đáy mương tôi thấy
rất nhiều người đang ngập ngụa trong phân,
vừa đổ ra từ một hố vệ sinh.
115. Trong lúc tôi nhìn chăm chăm, bỗng thấy
một cái đầu bị vấy rất nhiều phân,
chẳng thể biết giáo dân hay tu sĩ.
118. Người đó hỏi: "Sao nhìn tôi như thế
Những người kia sao ngươi lại bỏ qua?”
Tôi trả lời: "Nếu như ta nhớ đúng,
121. ta thấy ngươi hồi tóc còn khô ráo,
và ngươi là Ales(sio Interminei) ở Lucca,
vì vậy mà ta nhìn ngươi rất kỹ”.
124. Đánh bồm bộp vào đầu mình gã nói:
"Tôi bị chìm trong tâng bốc ở đây
cái lưỡi tôi chẳng bao giờ gắn vữa”.
127. Sau đó thầy đã bảo tôi: "Hãy cố
đưa mắt nhìn xa chút nữa, để con
có thể thấy rõ mọi điều trước mặt
130. một người lính tóc rối bời, bẩn thỉu,
làm xước mình bằng những móng đầy phân,
hết ngồi xuống lại bước đi loạng choạng.
133. Người lính hỏi Taide là gái điếm:
"Ban cho ta một ân huệ được không?”
"Tất nhiên rồi, chàng là người rất tuyệt!”
136. Nhìn cảnh đó chúng tôi đều phát ngấy.
Chú thích: 18
1. Malebolge: được dịch thô từ tiếng Ý có nghĩa là "mương tà ác”. Malebolge là một hang động lớn, hình phễu, được chia thành mười rãnh hoặc rãnh tròn đồng tâm. Mỗi rãnh được gọi là bolgia (tiếng Ý có nghĩa là túi hoặc mương). Những cây cầu dài chạy từ chu vi bên ngoài của Malebolge đến trung tâm của nó, được hình dung như nan hoa trên một bánh xe. Tại trung tâm của Malebolge là vòng địa ngục thứ chín và cuối cùng: Cocytus.
29. Giáo hoàng Boniface VIII là người khởi xướng các Năm Toàn xá, bắt đầu từ năm 1300 và chỉ định cứ 100 năm mở Năm Thánh một lần.
50. Venedico Caccianemico (Bologna,1228-1302) là một chính trị gia người Ý. Năm 1274, cùng với cha của mình, ông đã đánh bại phe của Ghibellines do gia đình Lambertazzi lãnh đạo. Ông giữ nhiều vị trí chính trị và lần lượt bị lưu đày hai lần vào năm 1287 và 1289. Venedico Caccianemico luôn ủng hộ Este, hầu tước Ferrara, với hy vọng có thể có được sự ủng hộ chính trị. Ông được cho là đã gả bán em gái mình (Ghisolabella) cho một trong số những thành viên của gia đình này là Obizzo II hoặc Azzo VIII.
Sau khi giữ chức thị trưởng ở nhiều thành phố khác nhau, vào năm 1301, ông đã khá già lại bị lưu đày và có lẽ đã chết vào năm 1302 hoặc 1303.
55. Ghisolabella là em gái Venedico Caccianemico, cũng là một chính trị gia quan trọng của Bolognese.
61. Reno (hay Rhine) và Savena là hai con sông phân định lãnh thổ của thành phố Bologna ở phía tây và phía đông.
+ "sipa" là phương ngữ Bologna cổ. Để biểu thị tình đồng hương, Venedico đã nói "sipa"(scipa) thay vì "sia".
66. Ý nói, ở đây không có phụ nữ bị ép buộc để cho ngươi kiếm chác đâu.
+ Nguyên văn: ruffian! qui non son femmine da conio (đồ lưu manh! ở đây không có phụ nữ để đúc tiền).
86. Jason (nguyên tác: Iasón) là một anh hùng trong thần thoại Hy Lạp, nổi tiếng là nhà lãnh đạo của Argonauts và cuộc tìm kiếm Bộ lông cừu vàng. Jason là con trai của Aeson, vị vua hợp pháp của Iolcus.
+ Tuy nhiên hình ảnh Jason trong Địa ngục, lại được Dante lấy cảm hứng chủ yếu từ sử thi Thebaid (V, 404-485) của Stazio. Tác phẩm này được viết bằng tiếng Latin vào những năm 90s của thế kỷ thứ nhất. Dù không được phổ biến rộng rãi ở những thế kỷ đầu Công nguyên, nhưng Thebaid lại được đánh giá rất cao trong suốt thời kỳ trung cổ.
88. Đảo Lenno trong thần thoại Hy Lạp là một nơi chỉ có đàn bà. Họ căm ghét đám đàn ông sống trên đảo này vì tội phản bội nên đã giết hết những người không cùng giới tính với họ. Duy nhất chỉ có ông vua Toante (Thoas) được cô con gái yêu là Isifile (Hypsipyle) đem giấu đi một nơi mới thoát chết.
92. Khi đoàn thuyền của Jason lên đảo Lenno, chàng đã thề thốt yêu đương Isifile, nhưng rồi bỏ rơi Isifile trong lúc nàng đang mang thai.
93. Ý nói Isifile cũng từng lừa dối mọi người là đã giết cha mình, nhưng thực tế nàng lại đem giấu cha ở nơi khác.
96. Medea là con gái của vua xứ Colchi, người đã giúp Jason đoạt được bộ lông cừu vàng, cũng bị Jason quyến rũ rồi bỏ rơi. Medea đã báo thù bằng cách giết chết hai đứa con chung của họ ngay trước mặt Jason. Đau khổ đến điên dại, chàng cứ đi lang thang cho tới khi bị ván con thuyền Argo mục nát chôn vùi khi tới đô thành Istros.
122. Alessio Interminelli (hay Interminei như Dante gọi) là một quý tộc sống ở Lucca vào thế kỷ XIII. Là một thành viên của Guelfi trắng, lãnh chúa làng Coreglia Antelminelli ở Garfagnana; chủ sở hữu cung điện ở trung tâm Lucca, nhưng có rất ít tin tức về anh ta. Tài liệu cuối cùng trích dẫn anh ta còn sống là từ năm 1295.
133a. Taide là một nhân vật văn học được trích dẫn từ Eunuchus của Terenzio (Terence), hoặc từ De amicitia của Cicero.
133b. Terence (Latin: Publius Terentius Afer; Carthage, (190 – 185 TCN) là một nhà viết kịch La Mã, có thể là người Berber.
133c. Cicero (hay Marco Tullio Cicerone) là một luật sư, chính trị gia, nhà văn và diễn giả người La Mã.
Các tin khác
Tầng địa ngục thứ chín: Judecca Nơi những kẻ phản bội ân nhân bị trừng phạt. Sau đó Dante và Virgil ra khỏi Địa ngục.
Tầng địa ngục thứ chín: Antenora - Tolomea Bá tước Ugolino kể về cái chết của mình. Lối vào vòng ngục thứ ba Tolomea, nơi những kẻ phản bội khách bị trừng phạt. Dante cảm nhận được luồng gió tạo ra bởi đôi cánh của Lucifer.
Tầng địa ngục thứ chín: Caina và Antenora Lời cầu khẩn của Dante đến các Muses. Lối vào vòng ngục đầu tiên của Cocytus: Caina, nơi những kẻ phản bội người thân bị trừng phạt; và vòng ngục thứ hai: Antenora, nơi những kẻ phản bội quê hương bị trừng phạt.
Tầng địa ngục thứ chín: Hồ băng Cocytus Dante và Virgil tiếp cận cái giếng bao quanh hồ Cocytus. Gặp gỡ với Nimrod và Fialte. Người khổng lồ Antaeus đưa hai thầy trò xuống đáy hồ Cocytus.